АЖВА ХУРМОСИ: ФАЗИЛАТЛАРИ ВА ИСЛОМДАГИ ЎРНИ

Ажва хурмоси Ислом динида алоҳида ҳурматга сазовор бўлган хурмо турларидан бири бўлиб, унинг фазилатлари ҳақида Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг кўплаб ҳадисларида зикр қилинган. Бу хурмо асосан Саудия Арабистонининг Мадина шаҳрида етиштирилади ва ўзининг ўзига хос таъми, шифобахш хусусиятлари ҳамда диний аҳамияти билан ажралиб туради.

Ажва хурмоси ҳақида ҳадисда шундай марҳамат қилинган: “Ким эрталаб етти дона ажва хурмосини еса, ўша куни унга заҳар ҳам, сеҳр ҳам зарар етказа олмайди” (Бухорий ва Муслим ривояти). Ушбу ҳадис ажва хурмосининг инсон саломатлиги учун қанчалик фойдали эканини кўрсатади. Бу нафақат жисмоний ҳимоя, балки руҳий ва маънавий барака манбаи сифатида ҳам қабул қилинади.

Ажва хурмоси кўплаб шифобахш хусусиятларга эга бўлиб, унинг таркибида табиий шакар, толалар, минераллар ва антиоксидантлар кўп миқдорда мавжуд. У қуйидаги жиҳатлари билан фойдалидир:

Иммунитетни мустаҳкамлаш – Ажва хурмоси таркибида организмни касалликларга қарши ҳимоя қилувчи антиоксидантлар ва витаминлар бор. Бу хурмо инсон танасининг табиий иммун тизимини мустаҳкамлашда ёрдам беради.

Ҳазм жараёнини яхшилаш – Табиий толаларга бой бўлгани сабабли, ажва хурмоси овқат ҳазм қилиш тизимини яхшилайди ва ичак фаолиятини нормаллаштиради. Ич қотиши ва бошқа ҳазм билан боғлиқ муаммоларни бартараф этишда фойдалидир.

Юрак саломатлигини қўллаб-қувватлаш – Ажва хурмосининг таркибида юрак ва қон томир тизими учун фойдали бўлган калий ва магний каби минераллар мавжуд. У қон босимини меъёрлаштиришга, юрак фаолиятини яхшилашга ва томирларни мустаҳкамлашга ёрдам беради.

Тана учун табиий энергия манбаи – Ажва хурмосида табиий шакарлар кўп бўлиб, улар организм учун тезкор ва узоқ муддатли энергия беради. Айниқса, рўза тутган мусулмонлар учун ажва хурмоси энг яхши овқатлардан бири ҳисобланади.

Заҳарларга ва сеҳрга қарши ҳимоя – Ҳадисда ажва хурмоси заҳарга ва сеҳрга қарши турувчи бир неъмат сифатида эслатилган. У жисмоний заҳарланишдан ҳимоя қилиш билан бирга, руҳий ҳимоя учун ҳам аҳамиятли деб қабул қилинади.

Ажва хурмоси нафақат соғлиқ учун фойдали бўлиб, балки Ислом тарихида ҳам муҳим ўрин тутади. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ушбу хурмони истеъмол қилганликлари ва уни тавсия қилганликлари ривоят қилинган. Мадина аҳолисининг кундалик таомномаларида ажва хурмоси муҳим ўрин тутган ва айниқса, рўза очишда фойдаланилган.

Мусулмонлар ажва хурмосини нафақат суннатга амал қилиш ниятида, балки шифо умидида ҳам истеъмол қиладилар. Айниқса, ҳаж ва умра зиёратларига борганлар Мадинадан ажва хурмосини олиб келиб, ўз яқинларига тарқатиш одатини сақлаб келишмоқда. Бу хурмо барака ва шифо рамзи сифатида қабул қилиниб, кўплаб мусулмонлар томонидан қадрланади.

Ажва хурмосини турли йўллар билан истеъмол қилиш мумкин. Суннатга мувофиқ, уни 7 дона миқдорида эрталаб оч қоринга истеъмол қилиш тавсия этилади. Бундан ташқари, қуйидаги усуллар ҳам кенг тарқалган:

Табиий ҳолатда газак сифатида истеъмол қилиш

Сут ёки асал билан аралаштириб, фойдали таом сифатида тановул қилиш

Шарбат ёки смузи кўринишида тайёрлаш

Турли ширинлик ва пишириқларга қўшиш

Ажва хурмоси Исломий жиҳатдан қадрли бўлиши билан бирга, инсон саломатлиги учун ҳам беқиёс фойдаларга эга. Унинг шифо ва барака манбаи экани ҳадислар орқали тасдиқланган бўлиб, мусулмонлар орасида энг афзал хурмо турларидан бири сифатида тан олинган. Ҳар бир мусулмон ажва хурмосининг фазилатларини билиши, уни истеъмол қилишни одат қилиши ва суннатга эргашиш орқали жисмоний ҳамда маънавий фойда олиши мумкин.

Ярашев Хабиб - “Имом Термизий” ўрта махсус ислом таълим муассасаси 4-босқич талабаси 

“Имом Термизий” ЎМИТМ матбуот хизмати